Hamilelikte Preeklampsi (Gebelik Zehirlenmesi), Belirtiler, Nedenler ve Tedavi

Hamilelikte Preeklampsi (Gebelik Zehirlenmesi) Nedir?

Preeklampsi, hamilelikte görülen ve hem anne hem de bebek için ciddi riskler taşıyabilen bir rahatsızlıktır. Genellikle 20. haftadan sonra ortaya çıkar ve yüksek tansiyon, idrarda protein kaçağı ve ödem (şişlik) ile karakterizedir. Zamanında fark edilmediğinde anne adayında organ hasarına, bebekte ise büyüme geriliğine ve erken doğuma neden olabilir.

Preeklampsi Nasıl Oluşur?

Preeklampsinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, rahme giden kan akışındaki bozukluklar ve plasentanın yeterli gelişmemesi en önemli etkenler arasında görülür. Bu durum anne adayının damar yapısını ve kan basıncını olumsuz etkiler.

Preeklampsi Belirtileri

Aşağıdaki belirtiler preeklampsi açısından uyarıcıdır:

• Yüksek tansiyon: 140/90 mmHg ve üzeri değerler risklidir.
• Ellerde, yüzde ve ayaklarda aşırı şişlik
• Baş ağrısı ve görme problemleri (bulanık görme, ışık çakmaları)
• İdrarda protein (proteinüri)
• Sağ üst karında ağrı
• Nefes darlığı
• Bebek hareketlerinde azalma

Bu belirtilerden biri bile fark edildiğinde mutlaka doktora başvurulmalıdır. Preeklampsi tedavi edilmezse, nöbetlere yol açan eklampsi gelişebilir ki bu hayati risk oluşturur.

Kimler Preeklampsi Açısından Daha Fazla Risk Altındadır?

• İlk gebelikler
• Çoğul gebelikler (ikiz, üçüz vb.)
• 35 yaş üzerindeki anne adayları
• Obezite
• Hipertansiyon veya böbrek hastalığı geçmişi
• Diyabet
• Preeklampsi öyküsü bulunan gebeler

Preeklampsi Bebek İçin Hangi Riskleri Taşır?

Preeklampsi yalnızca anneyi değil, bebeği de etkileyen bir durumdur. Plasentaya giden kan azalırsa:

• Büyüme geriliği
• Erken doğum
• Düşük doğum ağırlığı
• Plesanta dekolmanı

Preeklampsi Tanısı Nasıl Konur?

Tanı için aşağıdaki testler yapılır:

• Kan basıncı ölçümü
• İdrar tahlili (protein kaçağı)
• Kan testleri (karaciğer ve böbrek fonksiyonları)
• Ultrason ile bebek gelişiminin değerlendirilmesi

Preeklampsi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi preeklampsinin şiddetine ve gebelik haftasına göre değişir:

Hafif Preeklampsi

• Düzenli tansiyon takibi
• Dinlenme
• Tuz tüketimini azaltma
• Yakın doktor takibi

Orta ve Şiddetli Preeklampsi

• Tansiyon düşürücü ilaçlar
• Anne ve bebeğin sık aralıklarla takip edilmesi
• Gerekirse erken doğum planlanması

Şiddetli preeklampsinin tek kesin tedavisi doğumun gerçekleşmesidir.

Preeklampsi Nasıl Önlenebilir?

• Düzenli gebelik kontrolleri
• Sağlıklı ve dengeli beslenme
• Fazla kilo alımını önlemek
• Tansiyonun yakından takibi
• Doktor önerisiyle aspirin kullanımı (yüksek risk grubunda)

Özetlersek

Preeklampsi, hamilelikte mutlaka ciddiye alınması gereken bir durumdur. Erken belirti takibi, düzenli kontroller ve bilinçli davranış anne ve bebek sağlığını korur. Şiddetli belirtiler ortaya çıktığında zaman kaybetmeden uzman yardımı alınmalıdır.